Televisión pública
Defende a galega, cincuenta venres de negro pola liberdade de expresión

As mobilizacións dos Venres Negros dentro da CRTVG (Corporación de Radio-Televisión de Galicia) cumpriron un ano. O movemento #defendeagalega leva cincuenta semanas denunciando a precarización laboral, expedientes disciplinarios a traballadores e traballadoras, manipulación informativa e pedindo que se cumpra o marco legal aprobado en 2011 para os medios públicos galegos. O silencio é a resposta da dirección e poderes políticos.

Defendeagalega
Persoal da CRTVG apoiando os venres negros. Foto: Defende a galega
16 may 2019 10:00

O día 3 de maio de 2019 houbo tres noticias con centro en Ferrol. A primeira, o XV Premio José Couso Á Liberdade de Expresión era concedido a un grupo de xornalistas da CRTVG. A segunda, este ano –ao contrario que os anteriores– nin a Radio Galega nin Televisión de Galicia emitiron información algunha sobre o acto. A terceira, que os demais medios recolleron as dúas noticias anteriores. As tres noticias reflicten o “estado das cousas” dentro dos medios públicos galegos.

Ademais do anterior, o premio foi recollido o día en que o movemento #defendeagalega cumpría un ano de vida. Cincuenta semanas protestando polo que consideran intromisión no traballo diario para a elaboración de noticias e programas. O colectivo sinala tamén os intereses do goberno da Xunta de Galicia para que os programas, sobre todo os informativos, ofrezan sempre informacións favorables ao executivo autonómico de Núñez Feijóo. E en relación a isto, denuncian o incumprimento e falta de desenvolvemento da Lei dos Medios Públicos de Comunicación Audiovisuais de 2011, así como a perda de valores no tocante á defensa e promoción da lingua galega e a súa cultura.

CHAMAREITE VENRES...NEGRO

En 2018 nace o colectivo #defendeagalega e canda el os Venres Negros. Como apuntan desde o colectivo “os motivos están e estiveron sempre diante. Hai un ano, e seguindo o exemplo dos compañeiros de RTVE, as traballadoras e os traballadores da CRTVG iniciamos unha mobilización coral para tratar de dignificar os medios públicos galegos e implicar a sociedade na loita contra o seu desmantelamento acelerado, a súa instrumentalización política e a deturpación dos fins para os que foron creados”.

Cincuenta semanas protestando polo que consideran intromisión no traballo diario para a elaboración de noticias e programas

A cuestión de por que os venres e por que de negro explícanola desde o mesmo movemento: “Desde o comezo, a nosa mobilización desenvólvese cada venres vestindo de loito, e tamén desde o comezo, difundimos as nosas reivindicacións a través das redes sociais de forma colectiva, porque nesta loita pola defensa dos medios públicos implicámonos profesionais de todos os departamentos”. E cal foi a primeira reacción do equipo directivo? “Non podemos falar de primeiras reaccións do equipo directivo, porque sinxelamente non as houbo. Co paso das semanas foron demostrando unha nula capacidade de escoitar e sen embargo optaron por tentar silenciar o problema”.

A finalidade principal detrás do nacemento da CRTVG era ofrecer medios públicos en galego como garantía de difusión da lingua, ademais de garantir os criterios de obxectividade, veracidade e de pluralismo da información. Todo isto viña dentro da Lei 9/1984 de 11 de xullo, de Creación da Compañía da Radio-Televisión de Galicia. Ademais, en 2011 elaborouse o texto da Lei dos Medios Públicos de Comunicación Audiovisuais. Este último marco legal non estaría a desenvolverse segundo apuntan desde #defendeagalega: “pedimos, simplemente, que se cumpra a Lei de Medios, aprobada hai oito anos, e que prevé instrumentos como o Consello de Informativos para velar pola independencia e a profesionalidade, e que a día de hoxe está sen constituír”.

O Consello de Informativos sería o lugar onde os propios traballadores e traballadoras, baixo criterios xornalísticos, elaborarían a axenda de noticias dos informativos de radio e televisión. Isto sempre sen intromisións políticas de ningunha caste, tentando preservar a independencia tanto da información como das tarefas xornalísticas.

A lei de 2011 inclúe tamén a elección do presidente da Corporación mediante votación no Parlamento de Galicia, para iso precisaría do apoio das tres cuartas partes da cámara galega. Mais a cuestión é que, en 2009, logo dun acordo PP-PSOE, a persoa que pasaría a dirixir a CRTVG sería o até daquela director de La Región, Alfonso Sánchez Izquierdo. Desde ese día, hai xa case dez anos, continúa no seu posto. Os motivos están na falta de maioría cualificada para a elección dun novo director e a falta de desenvolvemento da lei de 2011.

Sumado aos dous puntos anteriores, o goberno presidido por Alberto Núñez Feijóo presentou unha Lei de Acompañamento dos Orzamentos de 2016, coa que confirmaron no seu posto a Sánchez Izquierdo “sine die”. Así o recolle o texto: “o Consello de Administración da Compañía de Radio-Televisión de Galicia e a súa dirección xeral continúan, nos termos establecidos na Lei 9/1984, de 11 de xullo, de creación da Compañía de Radio-Televisión de Galicia, no exercicio das súas funcións ata que se inicie pola Corporación RTVG a súa actividade de prestación do servizo público de radio e televisión. Se neste momento non estivese elixida a persoa titular da súa dirección xeral, o exercicio das súas funcións corresponderá transitoriamente á persoa que fose titular da dirección xeral da Compañía”.

A PRESIÓN

A acusación de manipulación, desinformación e os coñecidos como “fakes” é o “pan de cada día” que moitas voces dirixen contra os medios. O nacemento de #defendeagalega quere visibilizar o feito de que estas accións non dependen da maioría dos e das profesionais. A política ou liña editorial que segue un medio depende en grande parte ou totalmente da dirección. “Hai moitas maneiras de dirixir os enfoques das informacións que se ofrecen, pero sen dúbida unha das principais eivas nas mesas de decisión é prescindir do criterio do xornalista, non escoitar a quen fai a cobertura informativa, non ter en conta o seu punto de vista á hora de seleccionar os contidos. E iso non só contravén a esencia mesma do xornalismo, senón que demostra pouca intelixencia e unha falta absoluta de respecto aos e ás profesionais”.

Manipulación
A directiva da TVG rexeita as críticas
O departamento de Proxección Social da CRTVG emite un comunicado interno defendéndose das críticas pola súa cobertura sobre os incendios.

Existe algún risco para os e as profesionais da CRTVG de non aceptaren estas “directrices”? A resposta é afirmativa, pois estaríase cuestionando unha serie de normas “non escritas” dentro da “política informativa” da Corporación e os seus responsables. “Hai traballadores e traballadoras que precisamente por facer algo tan subversivo como querer aplicar criterios profesionais á hora de redactar unha noticia, son apartados e marxinados na redacción, pasando a realizar tarefas consideradas pola xefatura como de menor entidade ou importancia no informativo”.

A resposta anterior apunta o mobbing laboral que pode aplicarse desde os equipos directivos cara a redacción. Non obstante, existen outras vías de “axeitar” os contidos de programas informativos, como a precarización . “Canto máis precaria sexa a relación laboral máis difícil será poder resistir as presións sobre o traballo sensible. E nas redaccións da radio e da tele públicas é desgrazadamente cada vez máis habitual que as informacións "sensibles" se lles encarguen a redactores e redactoras bolseiras ou con contratos en prácticas”.

Persoas aínda en formación asumen tarefas propias de profesionais que son apartados e apartadas por non seguiren determinados criterios informativos

Por tanto, persoas aínda en formación asumen tarefas propias de profesionais que son apartados e apartadas por non seguiren determinados criterios informativos. Cuestiónase así non só a valía profesional, senón o valor engadido dos anos de experiencia e o coñecemento do medio. Xunto a isto, preguntados como se deixa sentir isto na escaleta de noticias, ou mesmo nos horarios de programación, #defendeagalega declara que “non hai un criterio único ou uns criterios marcados sobre a elaboración da escaleta. O que denunciamos é que moitas veces prima o criterio político sobre o criterio xornalístico á hora de escoller unha información, onde vai ou que duración ten”. Todo isto, insisten, sen ter en conta a opinión e o criterio dos profesionais da cadea.

A CONTRADICIÓN

O Premio José Couso para a Liberdade de Expresión leva o nome do cámara galego de Tele 5 asasinado durante a invasión de Irak. O Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia creara o premio para ser outorgado mediante votación dos profesionais colexiados e colexiadas, aos compañeiros e compañeiras que dunha maneira ou doutra, representasen co seu labor o exercicio da liberdade informativa e xornalística. A votación deste ano non deixaba dúbidas, #defendeagalega. “É un premio moi prestixioso, concedido en edicións anteriores a referentes do xornalismo libre e de calidade e ademáis leva o nome de José Couso, o noso compañeiro. O feito de que a decisión do premio parta precisamente de compañeiros e compañeiras xornalistas supón, ademais, o apoio expreso da profesión ás nosas demandas, e o seu recoñecemento á nosa dignidade”.

Denunciamos que moitas veces prima o criterio político sobre o criterio xornalístico á hora de escoller unha información, onde vai ou que duración ten

Os informativos da CRTVG sempre recollían a noticia da entrega, este ano de 2019, non. “A reacción suscitada na dirección da CRTVG fala por si mesma: a prohibición expresa de informar nos medios públicos desta noticia, porque é unha noticia, e así se considerou nas anteriores edicións do premio. Nesta ocasión, o medio que debera garantir a liberdade informativa tomou a decisión ‘corporativa’ de censurar a información”.

Non obstante, outros medios, públicos e privados si informaron tanto do premio como do comportamento da CRTVG. Tamén as redes sociais esparexeron máis alá do ámbito galego a situación e as protestas dos profesionais da Corporación. “Gustaríanos, por suposto, que a incidencia fose maior, entendendo incidencia como repercusión, coñecemento e apoio ás nosas reivindicacións. Por iso apelamos durante todo este tempo á implicación da cidadanía. Os medios públicos son de toda a sociedade, por iso é importante que todas e todos os defendamos. Con todo, ao longo de todos estes meses os apoios, dentro e tamén fóra, non deixaron de medrar, tanto de forma individual como de colectivos de todos os ámbitos, e iso danos azos para seguir”.

TVG
CRTVG condenada por vulnerar o dereito de folga

A Sección Primeira do Tribunal Superior de Xustiza de Galiza obriga á empresa a pagarlle ao sindicato CUT 15.625,50 € por substituír a unha presentadora folguista limitando o efecto da convocatoria de 24 horas.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Laboral
Laboral Sindicatos y patronales firman una subida salarial del 3,1% en 2024 para actores y bailarines
El acuerdo entre sindicatos y patronales del sector audiovisual actualiza las tablas salariales, congeladas desde hace seis meses, y abre un periodo de negociación del nuevo convenio colectivo.
Culturas
El Salto Radio True crime o el placer de ver culpables
Destripamiento. Violación. Muerte. En geometrías variables y servidos en distintos grados de creatividad y detalle. ¿Programación del Festival de Terror de Sitges? No. Un día cualquiera en tu feed de Netflix o de Youtube.
Catalunya
Catalunya La Ley de Amnistía echa a andar: más de 55 requerimientos presentados y hasta diez días para responderlos
Las partes —fiscalías, acusaciones y defensas— deberán dar respuesta a la norma, valorando si el caso se ubica dentro o fuera. El primer meollo se ubica en los ministerios públicos, por lo que el fiscal general del Estado ha solicitado neutralidad.
Francia
Francia El último bandazo del temerario Macron reactiva la unidad de la izquierda
Tras el batacazo en las europeas, el presidente francés abre las puertas a un Gobierno ultra convocando elecciones legislativas anticipadas. Un escenario que empuja a los partidos de izquierdas a reanudar su coalición unitaria.
Fronteras
Informe Caminando Fronteras Cinco mil vidas perdidas intentando llegar a España: récord de letalidad en las fronteras
Los acuerdos bilaterales centrados en el control migratorio sin dedicar esfuerzos a protocolos de búsqueda y salvamento explicarían el incremento de las muertes en estos primeros cinco meses de 2024, según Caminando Fronteras.
Costas
Costas Las Banderas Negras 2024 ponen el foco en la urbanización del litoral y la sobreexplotación turística
Las federaciones de Ecologistas en Acción otorgan cada año 48 “premios” por mala gestión ambiental y contaminación, galardones que este año se han centrado en los excesos del modelo turístico al calor de la movilizaciones en Baleares y Canarias.
Análisis
Análisis La ultraderecha quiere retirar la nacionalidad a españoles de origen extranjero y prohibir regularizar
Del PSOE y el PP depende votar en contra de la enmienda de VOX y acelerar el trámite parlamentario para que se debata y apruebe la ILP Regularización Ya dentro del plazo parlamentario.
Opinión
Tribuna El odio pasará y caerán los dictadores
Observando desde Chaplin y su Gran dictador el avance en Europa de los viejos monstruos que nunca se fueron.
Genocidio
Ejército israelí “Tengo miedo de lo que le puedan mandar hacer en Gaza”
La división israelí entre quienes quieren un alto el fuego y quienes optan por la continuación de la guerra “hasta la victoria final” está también presente entre las madres de los soldados israelíes.
Partidos políticos
Partidos políticos Díaz se postula para seguir haciendo “política de la buena” y no se borra de candidata a las generales
La vicepresidenta tercera del Gobierno asegura que “no se va” del espacio político de Sumar. Izquierda Unida llama a un frente amplio y su coordinador cree que hay que superar el personalismo de Díaz para abrir una nueva etapa.

Últimas

Comunidad El Salto
Comunidad El Salto Las cuentas de El Salto 2023-2024: cada vez más, un gran medio financiado por la gente
El Salto supera el millón de euros anuales de ingresos y aumenta su plantilla hasta llegar a las 28 personas empleadas. Todo eso con criterios éticos de financiación, funcionamiento horizontal y una cooperativa de propiedad colectiva.
Opinión
Opinión Una hipocresía sin límites
¿Cómo se logra instalar el discurso del genocida? ¿Cómo se puede creer en la falacia de que el colonizador se defiende del colonizado?
El Salto Twitch
El Salto TV La Catana 2x07: Vacaciones y turistificación con Califato 3/4
Volvemos a mezclar música con comunicación, esta vez con olor a verano. El día del lanzamiento de “No Me Daba Cuenta”, Califato 3/4 atiende a La Catana para hablar sobre el impacto del turismo en su tierra, Andalucía.
Más noticias
Opinión
Tribuna El odio pasará y caerán los dictadores
Observando desde Chaplin y su Gran dictador el avance en Europa de los viejos monstruos que nunca se fueron.
Análisis
Análisis Miremos más allá de las elecciones europeas y retomemos el ¡No a la guerra!
En las elecciones europeas nos jugábamos mucho porque marcarían nuestro devenir y aporte como europeos a cómo hacer frente y movernos frente al agotamiento del modelo surgido tras el colapso de la Unión Soviética.
Multinacionales
Derechos humanos El gigante de la fruta Chiquita Brands es condenado por haber contratado a paramilitares colombianos
La multinacional, heredera de la siniestra United Fruit Company, es condenada a pagar 38 millones de dólares por haber financiado al comando paramilitar Autodefensas Unidas de Colombia (AUC).
Derechos Humanos
Represión Los patrones comunes de criminalización de los movimientos sociales en América Latina y València
Un informe elaborado por alumnado de la Universitat de València y Entrepobles compara la represión sufrida por activistas ecologistas, feministas y defensoras de derechos humanos.

Recomendadas

Cómic
Ángel de la Calle “La obra más importante de arte contemporáneo del siglo XX son las Madres de Plaza de Mayo”
La novela gráfica ‘Pinturas de guerra’, firmada por Ángel de la Calle, recrea las experiencias artísticas y armadas que, desde el exilio, sobrevivieron al horror de las dictaduras militares latinoamericanas. Esta primavera ha vuelto a las librerías.
Palestina
Palestina Palestina más allá del reconocimiento
El anuncio sobre el reconocimiento del Estado de Palestina por parte de España constituye un paso considerable, pero no está acompañado de la adopción de otras medidas necesarias para su consolidación efectiva.
Genocidio
Reino Unido Un barrio acampado contra el genocidio
Las vecinas del municipio londinense de Hackney plantaron las primeras tiendas hace algo más de un mes. Perseverando fuera de los campus, echan su pulso particular para que las autoridades municipales rompan con Israel.
Ejército Zapatista de Liberación Nacional (EZLN)
30 años del levantamiento del EZLN Los retos del zapatismo hoy: cárteles, gobierno y militarización
En el tercer artículo de la serie de “30 años del levantamiento del EZLN”, el autor hace un recuento de la extraordinaria militarización de Chiapas y de cómo la narcoviolencia se hizo presente en este Estado del sureste mexicano