Pensiones
Pentsiodunen eztabaida eta erabakia

Pentsiodunen alde dabiltzan plataforma, alderdi eta sindikatuen artean bi aldarrikapen bereizi daitezke. Lehenengoa, Miren Etxezarreta Ekonomia Katedradun ordiziarrak urteak proposatzen daramana: pentsioak osatzeko Aurrekontu Orokorrak erabiltzea. Errenta banaketaren erdia baino gutxiago lan arlora bideratuz, kapitalistek etekin tasak berreskuratu dituzte eta, bitartean, gero eta zerga gutxiago ordaintzen dute. Zergapetzeko era berriak daude eztabaidan, erreforma fiskal baten bidez pentsio osagarriak eta beste premia sozialak asetzeko aukerak sortu behar dira.

Bigarrena, Mikel de la Fuente Lan Harreman Fakultateko Zuzendari ohiaren aldarria da: Gizarte Segurantza indartzea. Gogoratu behar da pentsio sistema ez dela gobernuek emandako zerbitzu bat, baizik eta ekarpen sozialetan oinarritutako eskubidea. Hori kontuan hartuta, jubilazio sistemaren auto-finantzaketarako gaitasuna lortzeko lan harremanen erreforma behar da. Pentsioa soldata sozializatua da azken finean, eta langileentzako bizi osorako gutxiengo baldintza materialak bermatzea du helburu. Beraz, enplegu eta pentsio sistemen arteko elkar harremana indartu behar da. Soldatak igotzeak edo lan denbora gutxitzeak era automatikoan bermatuko du pentsio sistema beraren iraunkortasuna.

Hala ere, pentsiodunen mugimenduak lehentasuna non kokatu eztabaidatzen eta erabakitzen duen bitartean, hainbat alorretan erabateko adostasuna dagoela esan daiteke: eskubide propio bako alargun eta umezurtzen pentsioen igoera gauzatu behar da, baita soldata baxuak jaso izan dituzten jubilatuenak ere, emakume aurpegia duen arazo larria konponduz. Aurrekontu Orokorren bitartez osatzen dira alargunenak eta umezurtzenak, eta gehiago osatu beharko dituzte Espainiako Gobernuak, Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak. Hainbeste emakumeren egoera larria hobetzea gure garai honetako lehentasun politikoa da.