Elecciones
Aldaketa politikoa dator euskal kostaldean

Sopela, Plentzia, Gorliz, Lemoiz, Bermeo, Mundaka, Sukarrieta, Lekeitio, Pasaia edo Hondarribia bezalako kostako herrietan PNV Alkatetzatik kanpo geratu da, ezkerreko alderdi eta herri plataformen emaitzei esker.
San Juan Gaztelugatxe
El biotopo San Juan Gaztelugatxe en Bermeo es el paraje natural más turistificado de Bizkaia Arriguri

Turismoak euskal kostaldean azken hamarkadetan sortutako tentsioa oso bortitza da, eremu naturalak eta biztanleriaren egunerokotasuna sakrifikatzeko norabidea finkatu duena. Alternatiba gabeko joera dela esan dute euskal erakunde nagusien agintariek, baina orain ikusi da aldaketak egon ahal direla herri antolakuntza eta hauteskunde mobilizazioa era egokian konbinatuz.

Maiatzaren 28an Ibaizabaletik hasi eta ekialdean agertzen diren kostako hainbat herrietan aldaketa politikorako gogoa erakutsi dute hautesleek, aldarte berri bati esker udal gobernuen osaketa iraultzeko gai izan den uholdea sortuz. Zergatik izan da hain nabarmena kostaldeko joera hori? Turismoaren saturazioaren ondoriozko erantzun baten aurrean egon gaitezke? Herritik sortutako plataformen eragina izan da erabakigarria hainbat udalerritan, eta oro har, herri populatuenetan EH Bilduk (EHB) bere kabuz eta soilik indar propioekin aldaketa ekartzeko ezintasuna geratu da agerian. Sopela, Plentzia, Gorliz, Lemoiz, Bermeo, Mundaka, Sukarrieta, Lekeitio, Pasaia edo Hondarribia bezalako adibideek gehiengo berri anitzen aukerak erakusten dituzte, eta baita abertzaletasunetik kanpoko eremu politikoaren beharra ere.

Sopela, Plentzia, Gorliz, Lemoiz, Bermeo, Mundaka, Sukarrieta, Lekeitio, Pasaia edo Hondarribia bezalako adibideek gehiengo berri anitzen aukerak erakusten dituzte

Biztanle gehien pilatzen duten Ezkerraldeko hiriak aldaketaren zain beste lau urte egon beharko duten bitartean, eta Durangoko ezkerreko gobernuak udalaren agintea galdu eta gero, Bermeo eta Sopela izango dira EHBko Alkateak izango dituen Bizkaiko udalerri handienak, Galdakao eta gero. Uribe Kostatik hasita, Guruzne Carrasson izango da Alkatea Sopelan, Elkarrekin Podemosekin egindako itunari esker. Plentzian ere berreskuratuko du EHBk aginte makila, Aitor Garagarza gaztearen garaipenari esker. Udatiar joera duen herri honen adibidetik abiatuta, Garagarzagaz aztertu genuen kostako joera hori Lanaren Ekonomia irrati saioan, kasuak kasu egoera askotarikoak erakusten dituena, baina borondate irmo baten adierazlea dena.

Aldaketa politikoa gauzatzeko ekonomia iraunkorra, etxebizitza eskubidea eta tokiko merkataritza herritarretzat, eta ez turismoari begira, izateko gogoa gailendu da euskal kostaldean. Plentzian ondoko herrian, adibidez, Gorliz Bizirik plataforma berria izan da lehenengo indarra, eta PNVk makila galdu du, hirugarren postura igarota. Ibarrika herri plataforma izan da erabakigarria Barrikako EHBk Alkatetza ez eskuratzeko, Lemoizen EHB alkatetzara ailegatu da, eta Bakion Amets Jauregizarrek agintea mantentzen du, EHB albo batera egin duen Bakio Bai plataformaren boto gehienak eta bi zinegotziak eskuratzeko gai izan delako.

Lanaren Ekonomia
Lanaren Ekonomia Euskal kostaldearen turistifikazioa aztergai
VV.AA.
Bilbo Hiria irratia, El Salto Radio, Hordago eta Argia elkarlanean, lanaren munduko analisia egiten

Okaren itsasadarrera zabaldu da aldaketarako olatua, herri plataformen ekarpenari esker EHB irabazteko gai izan ez den udalerrietan aldaketa lortuz. Adibide argiena Bermeo izan da, non EHBk eta Guzan plataformak PNVren gehiengo absolutua apurtzea lortu duten, eta, gobernu negoziazio sakon baten ostean, aldaketarako akordioa gauzatzea lortu dute. Asier Larrauri izango da Bermeoko Alkatea, Xabier Ortuzar Alkateorde berriaren herri plataformak izandako boto gorakadari esker, eta programa bateratua eta gobernu osaketa orekatu bat lortzeko borondatearen ondorioz.

Mundakakoa da, ziurrenik, harrigarriena den gobernu aldaketa, EHB eta Mikel Bilbao Alkate ohiaren Herritar Alternatibaren artean gehiengo berria lortu dutelako, PNVren 42 urteetako lidergoa apurtuz. Ondoko herrian, Sukarrieta Kanala Bizirik plataforma gailendu da, eta eskualdeko aldaketa politikoaren norabide joera finkatzeko Gernikako EHBn garaipena da baita ere aipatu beharrekoa, nahiz eta Gorroño Alkatearen plataformarekin ezinbesteko akordioaren beharra izan hurrengo lau urteetan gobernatzeko. Zentzu berean, Ibarrangelun Armendu plataformak berriro irabazi du, eta Elantxobe zein Ean EHBk Alkatetzan segituko du.

Mundakakoa da harrigarriena den gobernu aldaketa, Mikel Bilbao Alkate ohiaren Herritar Alternatiba herri plataformari esker gehiengo berria lortu dutelako

Ondoko eskualdean, Lea Artibain, kostako bi udalerri nagusietan irabazi du EHBk, eta eskualde burua den Markinan ere aginte makila berreskuratzea lortu du. Lekeition Ander Aldabalaren taldeak irabazi berri du, eta Ondarroan Urtza Alkortarekin Alkatetza mantentzen du koalizio abertzaleak. Ekialderantz jarraituz, Deban EHBk alkatetza mantentzeko aukera galdu du, Orain Deba plataformarekin akordioa lortu ezin izanagatik, azken legealdietan erabakigarria izan den Debarren Ahotsa plataforma desagertu eta gero. Zumaian, Getarian eta Orion EHBk agintean jarraituko duen bitartean, Zarautzen PNV Alkatetzari helduko dio, ezkerreko bi indar nagusien emaitza eskasen ondorioz.

Donostian EH Bildu Alkatetza lortzetik urrun geratu da, berriro ere Elkarrekin Podemosekin gehiengoa lortu ezin izanagatik, eta Gipuzkoako Aldundian bezala, emaitza onak eta gobernatzeko ahalmena bereiztearen garrantzia agerian geratu da, koalizio buruen irakurketa triunfalistaren desegokitasunarekin batera. Pasaian EHBk Alkatetza lortu du, berriro ere Elkarrekin Podemosei esker, eta Hondarribian Abotsanitz plataformak irabazi ditu hauteskundeak, etxebizitza eta herrian lan egiteko eskubidean oinarrituta. EHBn bi zinegotziei esker Alkatetza lortuko du plataformako burua den Igor Enparanek.

Azken hamarkadetan PNVk bultzatutako turismoaren monoustiaketatik ihes egiteko beharrak irabazi du kosta osoan

Emaitza guzti horiek ikusita, bada kostako herriak izateaz haratago horien guztien artean dagoen amankomunezko beste joera bat, azken hamarkadetan PNVk bultzatutako turismoaren monoustiaketatik ihes egiteko beharra, agerikoa baita etxebizitza lortzeko ahalmenaren eta lan baldintzen gainbehera. Aginte makila berreskuratuko duten indarren programek erabateko norabide aldaketa finkatu dute, haien herrietan lan eta bizitzeko baldintzak sortzeko politikak eta inbertsio berriak behar direla aldarrikatu baitute.

Horren adibide argiena dugu Bizkaiko kostaldean, non Bizkaiko Foru Aldundiak bultzatutako proiektuek haserrea sortu duten, maiatzaren 28ko hauteskundeen emaitzak baldintzatuz. Erretiroa hartu berri duen Unai Rementeria, orain arteko Ahaldun Nagusia, izan da estrategia honen gidari tematia. Tokiko udal erakunde, eragile zein biztanleen aurka aritu da politikari mundakarra, adibidez Bermeoko San Juan Gaztelugatxen turistifikazio basatia edo Gernika eta Muruetan Guggenheim berriaren aldeko apustu ilegala defendatuz. Eider Gotxi SOS Gaztelugatxe eta Guggenheim Urdaibai EZ plataformetako kideak argi du hauteskundeen joera horrek ekarriko dituen onurak, turistifikazio basatiaren aurkako herriaren saretzea eta aurka egiteko gaitasuna indartzen jarraitu behar direla nabarmenduz.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Europa
El Salto Radio Especial elecciones europeas, con Pablo Elorduy
Analizamos las europeas como deberían pensarse, en su dimensión estratégica, y como se van a pensar, en nuestra parcelita estatal. Con Pablo Elorduy.
Política
Política O Supremo confirma o transfuguismo dunha concelleira coruñesa de Ciudadanos cara ao PSOE
O Alto Tribunal ratifica a anulación do nomeamento de Mónica Martínez como membro do Goberno local da Coruña da anterior lexislatura: esa deserción foi ilegal aínda que non sexa decisiva no Pleno.
Política
Política El congreso aprueba la ley de Amnistía
Los 177 votos afirmativos dan luz verde a una de las leyes claves de la legislatura con la misma mayoría del bloque de la investidura.
Ocupación israelí
Genocidio en Gaza La comunidad palestina demandará al Gobierno español por incumplir la Ley de Comercio de Armas
El Gobierno sigue sin romper las relaciones militares con Israel y sigue permitiendo el tránsito de armas por territorio español, denuncia la comunidad palestina de Catalunya, que llevará al Ejecutivo central a los tribunales.
Ocupación israelí
GENOCIDIO EN GAZA La UPV/EHU recibirá 4,2 millones por colaborar en nueve proyectos europeos con Israel
Hasta tres universidades, así como cuatro entidades gubernamentales de Israel, acompañan a la Universidad del País Vasco-Euskal Herriko Unibertsitatea en iniciativas de la Unión Europea donde participan además empresas que contribuyen al genocidio.
Palestina
Palestina Mustafa Barghouti: “Tiene que haber un embargo militar inmediato contra Israel”
El líder de Iniciativa Nacional Palestina saluda el reconocimiento del Estado por parte de tres países europeos pero exige que los gobiernos tomen nota de las demandas de los pueblos que piden medidas de boicot para aislar al régimen de Netanyahu.
Urbanismo
medio ambiente El mar no espera: retrato de la regresión del litoral alicantino
La línea de costa mengua año tras año a causa de temporales marítimos y los estragos que generan diques, puertos, y espigones en las corrientes, que modifican la superficie arenosa.
Estados Unidos
Estados Unidos Trump es declarado culpable de 34 delitos, pero la condena no le impedirá presentarse en noviembre
El expresidente republicano hizo pagos a dos mujeres para encubrir sus relaciones sexuales y falsificó esos pagos en los documentos de su campaña presidencial de 2016. La sentencia será leída en julio.
Energías renovables
Energía y territorio Avalancha de macroparques solares en suelo rústico en Mallorca
La plataforma Renovables sí, però així no reclama una moratoria para frenar los más de 70 proyectos en tramitación que amenazan el campo isleño.
Especulación inmobiliaria
Gentrificación ¿Por qué se levanta Lavapiés?: “Esta manifestación es solo el principio”
El tejido social del barrio convoca la gran manifestación del 1 de junio para visibilizar la recuperación de la movilización vecinal y denunciar la turistificación, la destrucción de los servicios públicos o el racismo institucional

Últimas

Educación infantil
Educación en Madrid Cierra una escuela infantil pública de Arganda por falta de personal
El centro, gestionado por la empresa Atreyu Blota Carto, cuenta con más del 45% del personal de baja y sin reposición de puestos. 170 familias llevan sin clase desde el jueves.
Ocupación israelí
Genocidio en Gaza El sonido de las bombas en Gaza irrumpe en las calles de Logroño
Una quincena de activistas acampados en la Universidad de La Rioja ha trasladado el sonido de las bombas que día a día resuenan en Gaza a las calles de Logroño
Violencia machista
Precariedad laboral Huelga de 24 horas en el servicio de atención a las víctimas de violencia machista en Madrid
Las trabajadoras denuncian que el problema, que ya provocó paros parciales y concentraciones, se enquista. Las trabajadoras de la red denuncian falta de personal, de medios y de alojamientos para atender a las mujeres y sus hijos e hijas.
Sanidad
Sanidad pública de gestión privada El Hospital del Vinalopó seguirá privatizado pese a las 15.000 firmas en contra
Este viernes 31 de mayo finaliza el plazo para que se inicien los trámites de reversión al sistema público que el gobierno de Mazón no activará pese a la ausencia de informes que avalen la prórroga de la concesión.
Palestina
Acampadas Universitarias Palestina “Hay que seguir dando pasos para hacerle sentir a Israel como nos sentimos nosotros: solos y abandonados”
Muawia y Juan, palestino e israelí, han encontrado en la acampada por Palestina de la Universidad de Jaén, un espacio de encuentro que difícilmente podrían tener en su tierra. Un lugar seguro para resistir conjuntamente los envites de la ocupación y
Ocupación israelí
Genocidio en Gaza Una acción de desobediencia civil en Sol pide la ruptura del Gobierno y las universidades con Israel
Estudiantes de la Acampada de Madrid por Palestina despliegan una pancarta gigante para exigir el fin de la colaboración con el gobierno y los centros universitarios israelíes.
Tratado de la Carta de la Energía
TCE Victoria de los activistas climáticos: la UE Sale del Tratado de la Carta de la Energía
VV.AA.
La salida del TCE se erige como un faro de esperanza y un testimonio del poder de nuestro activismo colectivo para moldear un mañana mejor.

Recomendadas

Literatura
Literatura Las escritoras de ‘clima ficción’ que llegan de América Latina
Autoras como Andrea Chapela, Clauda Aboaf, Adriana Bruno, Laura Ortiz o Silvia Moreno-García amplían los límites de la ciencia ficción o la fantasía en clave ecologista, decolonial y de memoria.
Política
Política El congreso aprueba la ley de Amnistía
Los 177 votos afirmativos dan luz verde a una de las leyes claves de la legislatura con la misma mayoría del bloque de la investidura.
Derecho a la vivienda
Abuso Policial Los 18 de la Macarena: cómo la violencia policial acabó con un proyecto para personas sin hogar
18 personas fueron detenidas y enviadas a prisión provisional en Sevilla en 2018 por la ocupación de viviendas para personas en situación de calle tras un desalojo mediado por la violencia policial. En julio se celebra el juicio contra los imputados.
Ocupación israelí
Ilán Pappé “Netanyahu y la extrema derecha israelí buscan una limpieza étnica en Gaza”
Este historiador israelí pone en duda que las presiones internacionales consigan frenar el genocidio aunque reconoce en conversación con El Salto que se está produciendo un cambio en la opinión pública mundial.